Οι Τζιτζιφιές και τα τζίτζιφα: Ο άγνωστος καρπός με βιταμίνες Α, Β, και C ασβέστιο και σίδηρο (ΦΩΤΟ)

Μια συγκεκριμένη περιοχή μεταξύ Νέου και Παλαιού Φαλήρου βαπτίστηκε από το λαό ως «Τζιτζιφιές» από τα Τζίτζιφα (τον καρπό) και τις Τζιτζιφιές (τα δένδρα) που κάποτε υπήρχαν εκεί.
Τα τζίτζιφα γίνονταν ανάρπαστα γιατί ήταν γλυκοί καρποί και με αυτά έφτιαχναν μαρμελάδες, γλυκά κλπ.

Οι Τζιτζιφιές της περιοχής δεν ήταν πολλές (ελάχιστες θα έλεγα) αλλά καθώς η αξία του δένδρου ήταν μεγάλη και η περιοχή κατά τα άλλα δεν είχε άλλο χαρακτηριστικό να επιδείξει ταυτίστηκε με τα δένδρα της. Στις αρχές του 20ου αιώνα έγινε πρόταση να μετονομαστεί η περιοχή καθώς οι τζιτζιφιές είχαν εξαφανιστεί αλλά και διότι θεωρήθηκε το όνομα αστείο.

Μια από τις ονομασίες που προτάθηκαν ήταν ΑΔΑΜ από κάποιες αγριοσυκιές που είχαν απομείνει στην παραλία. Η ονομασία δεν εγκρίθηκε και έτσι προτάθηκε η ονομασία «Φαληρικό Κέντρο». Η πρόταση αυτή αιτιολογήθηκε καθώς από τη μια πλευρά υπήρχε το Νέο και από την άλλη το Παλαιό Φάληρο άρα… το μέσο αυτών θα μπορούσε να καλείται «Φαληρικό Κέντρο».

Οι Αθηναίοι και οι Πειραιώτες όμως συνέχιζαν να το αποκαλούν ΤΖΙΤΖΙΦΙΕΣ και η απόπειρα μετονομασίας απέτυχε. Είναι γεγονός ότι ο κόσμος αγαπάει να αποκαλεί μια περιοχή όπως την έμαθε από παιδί και δύσκολα αποδέχεται μια αλλαγή αποτυχημένη ή επιτυχημένη.

Πολλά θέματα θα ήθελα να θίξω σήμερα, αλλά ο χρόνος λίγος. Και μιας και η αρχή έγινε στις 8/7 με τα Τζίτζιφα, ας μιλήσουμε μόνο γι’ αυτά προς το παρόν.
Ότι, εμείς οι Δυτικοί πιστεύουμε για τα μήλα «ότι ένα μήλο την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα», οι Ασιάτες το αποδίδουν στα Τζίτζιφα..

Η Τζιτζιφιά -Ziziphus jujuba- θεωρείται δέντρο με καταγωγή την Ασία που έχει εγκλιματιστεί στην Ελλάδα και σε άλλες παραμεσόγειες χώρες, άγνωστο πότε.
Κάποτε τις συναντούσε κανείς πολύ συχνά στο λεκανοπέδιο, όπως και τις θεόρατες πιπεριές και τους ευκαλύπτους, και η μυρωδιά που ανέδιδαν σφράγισε την παιδική μας ηλικία. Μετά ήρθαν τα αυτοκίνητα, χρειάστηκε να μεγαλώσουν οι δρόμοι -να πλατύνουν- και τα περισσότερα απ’αυτά τα δέντρα θυσιάστηκαν στο όνομα της ανάπτυξης.

Στη χώρα μας το δέντρο έχει σχεδόν ξεχαστεί, ενώ αλλού στον κόσμο καλλιεργείται για τους καρπούς του.
Φτιάχνουν μ’αυτούς μαρμελάδες, καραμέλες και γλυκά. Τα παιδιά μου δεν έχουν δει ποτέ τζιτζιφιά, πόσο μάλλον να γνωρίζουν τη γεύση της, ή να έχουν ζήσει την περιπέτεια του μαζέματος των καρπών της ανάμεσα στα αγκαθωτά κλαριά της. Είναι δένδρο καρποφόρο, φυλλοβόλο, με δίχρωμα φύλλα σαν της ελιάς που ανθίζει το καλοκαίρι και εκπέμπει ένα ευχάριστο λεπτό άρωμα που διαχέεται σε μεγάλη έκταση.

Καλλιεργείται εντατικά στην Κίνα και αλλού -όπου θεωρείται και τόπος καταγωγής του δέντρου-και ο καρπός της διατίθεται σε πολλές μορφές νωπός ή αποξηραμένος, σαν καραμέλα αλλά και σαν τουρσί!!! Οι καρποί είναι δρύπες, μοιάζουν με τις ελιές όταν είναι άγουροι, σταδιακά γίνονται καφέ όταν ωριμάζουν το φθινόπωρο, και γλυκαίνουν. Μοιάζουν στη γεύση με ώριμο μήλο.
Όταν προορίζονται για νωπή κατανάλωση συλλέγονται μόλις ο φλοιός τους αποκτήσει το χαρακτηριστικό σκούρο χρώμα. Εάν προορίζονται για αποξήρανση συλλέγονται υπερώριμοι αφού συρρικνωθούν επάνω στα δένδρα. 

Η αποξήρανση τους γίνεται με έκθεση στον ήλιο για όσο διάστημα απαιτείται και διατηρούνται σε καλή κατάσταση για ένα χρόνο.
Συστατικά: Ο καρπός περιέχει φλαβονοειδή, γλίσχρασμα(1) σαπωνίνες, σάκχαρα, βιταμίνες Α, Β2,και C, ιχνοστοιχεία, ασβέστιο,και σίδηρο.
Οι σπόροι περιέχουν σαπωνίνες και αιθέρια έλαια.

Ο φλοιός της Τζιτζιφιάς περιέχει τανίνες και είναι στυπτικός. Χρησιμοποιείται και στη Δυτική και στην Κινέζικη βοτανολογία. Στην Κίνα η ποικιλία Da Zao χρησιμοποιείται για να τονώσει τη σπλήνα και το στομάχι, στην αντιμετώπιση της δύσπνοιας, σε σοβαρές συναισθηματικές διαταραχές,σε αδυναμία των νεύρων, για να ισορροπήσει την πίεση, σαν σιρόπι για να καλύψει τις γεύσεις των δυσάρεστων βοτάνων,κ.ά. Στην πραγματικότητα, εάν ο καρπός της άγριας τζιτζιφιάς λαμβάνεται σε καθημερινή βάση, βελτιώνει το χρώμα του δέρματος και τον τόνο, δύο σημεία που δηλώνουν την σωματική ευεξία.

Η ωφέλειά του γίνεται φανερή αν λαμβάνεται συχνά και προληπτικά.